La Postmilita Ora Aĝo de Christian Dior Venas al la ROM

Sed ĝi ankaŭ markis turniĝon por virinoj, kiuj cedis siajn milittempajn laborojn reen al viroj. Tio signifis komerci en iliaj fabrikaj vestotukoj kontraŭ malantaŭa 19-a-jarcenta korseco kaj iom da tre maloportuna vestaĵo por reveni al domtenado. La New Look-kostumoj postulis multon de la portanto. Ili estis pezaj, limigaj je movo kaj spiro kaj postulis helpanton aŭ du por enkroĉiĝi. Apenaŭ liberigaj.

Markante la 70-an datrevenon de la fondo de la Domo, ekspoziciaĵo, titolita Christian Dior, malfermiĝas ĉe la ROM la novembron. 25 kaj daŭras ĝis la 18-an de marto. Ĝi ampleksas la oran epokon de la ikoneca dizajnisto, la jardekon de 1947 ĝis 1957. La ekspoziciaĵo estas sponsorita fare de Holt Renfrew - la luksa grandmagazeno estis la unua se temas pri alporti la laboron de la franca modisto al Kanado.

Spuri kiel tiuj manfaritaj mirindaĵoj de la francaj modlaborejoj influis transatlantikan komercon kaj virinajn vivojn ĝuste ĉi tie en Toronto estis la fokuso de granda parto de ROM-kuratoro Dr. La stipendio de Alexandra Palmer.

Palmer, kiu estas altranga kuratoro, Nora E. Vaughan-moda kostuma kuratorado, elektis pli ol 100 objektojn, inkluzive de 38 kostumoj el la permanenta modo kaj teksaĵa kolekto de la ROM montranta tagajn aspektojn, vesperajn vestaĵojn kaj balrobojn por grandiozaj okazoj. Ekzistas ankaŭ pruntitaj akcesoraĵoj kaj ekzemploj de la komplikaj brodaĵoj uzitaj fare de la House de Dior en tiu periodo.

En la ekspoziciaĵa preparprocezo, la muzea teamo invers-inĝenieris la nekredeble kompleksajn ŝablonojn, pesis kaj mezuris kaj faris detektivan laboron pri la detaloj de la realaj pecoj, kio estas kiel ili prilumis siajn ligojn al historia modo. Multaj el ĉi tiuj roboj estis donacitaj de sociemuloj de Toronto kaj Montrealo, kiuj portis ĉi tiujn pecojn ĉi tie en Kanado.

Ili ankaŭ malkovris kiom maloportunaj ĉi tiuj pecoj efektive estis por porti. Ĉi tiuj vestoj uzis, "eksplodan kvanton da materialo," Palmer diras. Por fari la jupon por la formala balrobo "Isabelle" (1948) kiu estas kulminaĵo de la ekspoziciaĵo, Dior uzis du kompletajn cirklojn de materialo, proksimume 13 metrojn da ŝtofo, aŭ por meti ĝin en perspektivon, sufiĉe por kovri paron da sofoj.

Ĉi tiu gaja ekstravaganco estis en la koro de la New Look, ŝi diras. La notoj de la spektaklo, prezentitaj sur ipadsinuuz-amika kontrasto al la malnovlerneja formalaĵo de la eroj kiujn ili priskribas, citas citaĵon de Dior mem datiĝanta al 1956: "La milito estis finita... Kion gravis la pezo de miaj pompaj materialoj, miaj pezaj veluroj kaj brokaĵoj? Kiam koroj estis malpezaj, nuraj ŝtofoj ne povis pezi la korpon." La orlo mezuris preskaŭ 14 metrojn en cirkonferenco: tio estas multaj manoj (aŭ petites mains en la lingvaĵo de la modartikolo) kaj multe da kudrado. La ateliero laboris kun majstraj brodistoj. (Verko de tri brodaĵdomoj kiujn Dior dungis dum tiu unua jardeko - du el kiuj estas longe malfunkciaj - estas reprezentitaj en la spektaklo. ) Kaj plie kutimaj ŝuoj (kelkaj pruntitaj de la Bata Ŝuo-Muzeo), akcesoraĵoj, juvelaĵoj kaj ĉapeloj. La ekspozicio elstarigos la eksterordinaran kaj preskaŭ perditan metiistecon de la metiistoj, kiuj "produktis eksterordinarajn rubandojn, bidojn, zekinojn kaj brodaĵojn, kiujn Dior enkorpigis en siaj roboj kun la helpo de siaj imagivaj ŝablonofaristoj, tajloroj kaj kudristinoj," Palmer diras.

La Dior-ateliero havis sian propran kabineton aŭ permanentan skipon de manekenoj (alinome modeloj), kaj ĉiu robo estis konvenita sur kaj portita per specifa manekeno. Cetere, la plej multaj el la manekenoj havis unu nomon nur, do ili fakte estis la prototipo por modernaj supermodeloj. Ĉiu robo en la ekspoziciaĵo estis spurita reen al la manekeno kiu portis ĝin en la origina spektaklo.

"Dior montris kompletan aspekton, la tutan pakaĵon," Palmer diras. Sed la rakonto pri tio, kio fariĝis la roboj, apartenas al la posedantoj. Antaŭ ol dezajnisto "vintaj" iĝis tia trovarmigita merkato, sociemuloj kutimis donaci siajn belaĵojn al muzeoj por bonorda konservado kaj studo. "La fenestro sur tio fermiĝas," ŝi diras.

Postmilita Christian Dior estas fortika vestokompleto de la ROM-arkivoj, kaj ekzemploj en la spektaklo inkludas sensacian aŭtunsezonon 1957 koktelrobon nomitan "Venezuelo", kiu estis donaco de Toronto-filantropo Carol Rapp. Kaj la Biendomo de Molly Roebuck donacis la Dior-robon de tiama 12-jaraĝa Elaine Roebuck, silkan organdikonfekaĵon kun kotonbrodaĵo, portitan al ŝia Bat Mitzvah en Toronto en la fonto de 1957. La robo de la juna knabino montras la Dior-stilon tradukitan en pli taŭga detalo por aĝo.

La demando por Palmer estas: "Kial Dior sukcesis?" Jes, li havis profundajn poŝajn investantojn en tempo de ekonomia eksplodo. "Sed homoj ankoraŭ devis aĉeti," ŝi diras, kaj la reveno al pli limigaj stiloj post la liberecoj de milittempa vestado ŝajnas komence kontraŭintuicia. Sed tiam, modo temas pri reago. "La 50-aj jaroj devis okazi por ke la 60-aj jaroj okazu," ŝi diras.

Dior havis "tre fortan ideon," ŝi diras, kiu resonis kun kiel virinoj volis aspekti. "Ĝi estas pli ol longa jupo, kunpremita talio kaj rondetaj ŝultroj." Palmer inkludis 19-ajarcentan robon en la ekspoziciaĵo por prilumi la specon de teknikoj Dior revivigis, inkluzive de duoblaj korsaĵoj kaj korseco. "Sed samtempe, la mod-ateliero estis lia esploro kaj evoluiga laboratorio," ŝi diras, kaj vi vidas ideojn de pli fruaj kolektoj vastiĝantaj tra postaj jaroj.

Elstara juvelaĵo pruntita por la ekspoziciaĵo venas de fama Toronto-kolektanto kaj kostumjuvelisto Carol Tannenbaum. "Tio estis periodo de optimismo, riĉaĵo kaj kresko, kaj la juvelarto de Dior en tiu epoko havis realan grandiozecon. Ĝi estis farita en tre malgranda kvanto kun granda konscio pri detaloj kaj konstruo. La peco, kiun ŝi pruntedonis, estas konvala kolĉeno farita el perloj kun verŝitaj vitrofolioj.

"Ĉi tio estas fantazia juvelaĵo, kaj ĝi estas tre malofta. Ĝi estis farita fare de la juvelaĵdizajnisto de Dior tiutempe, Roger Scemama." Tannenbaum trovis ĝin ĉe la Armeja artspektaklo en New York antaŭ multaj jaroj, "Ĝi ĵus ravis min. Mi pagis riĉaĵon por ĝi. Ĝi devis esti mia. Ĝi havas belan longan dekoltaĵon, kaj ĝi kuŝas kiel vesto. Estas nenio timema pri ĝi." Nomante ĝin "unu el la bonegaj pecoj kiujn mi vidis en mia kariero, en 35 jaroj", ŝi diras ke ŝi ne portis ĝin ekde la pasinta printempo al Bar Mitzvah en New York. "La aŭkciaj domoj havas kampotagon kun ĉi tiu periodo," kaj prezoj nun estas "malpermesaj", ŝi diras.

Modo estas vigla arto, intencita por esti infuzita kun socia kunteksto, movado kaj la personeco de la portanto, do statikaj muzeoj ĉiam estas defio por kuratoroj vivigi. Ĉi tiu estas konvinka pro sia loka kunteksto: La fantaziaj roboj ŝajnas iel pli proksimaj, ĉar ili ankaŭ estas parto de nia pasinteco. Kaj malgraŭ ĝia natura seksalloga, moda stipendio mem longe postrestis malantaŭ aliaj temoj pro tradiciaj antaŭjuĝoj, diras kolegino Sarah Fee. , kuratoro temiganta Eastern Hemisphere Textiles kaj Modo.

Modo kaj teksaĵoj nur lastatempe fariĝis varmaj studfakoj, diras Fee. "En la 60-aj, 70-aj kaj 80-aj jaroj, tekstiloj estis ignoritaj pro vira biaso. Sed en la 90-aj jaroj, feminismaj antropologoj komencis fari la ligon ke ŝtofo estas centra por identeco, socia vivo kaj religia vivo. Modo revenis sur la radaron, kaj alportis ĝin reen ĝis tia mezuro ke ni povas apenaŭ daŭrigi." La ROM havas proksimume 55,000 erojn en sia permanenta teksaĵkolekto, intervalante de BCE ĝis nun, ĉie sur la globo kaj trans kulturoj. La historiaj arkivoj havas pli da graveco, hodiaŭ, diras Fee, ĉar modo "ne estas nur oriento al okcidento, okcidente al oriento, ĝi ne estas desupra nura fenomeno. Stratkulturo okazas trans tempo kaj spaco." Ĉar populara intereso en modo kreskas, modekspoziciaĵoj ankaŭ fariĝis fidindaj turnostiloj por muzeoj ĉirkaŭ la mondo. Met Ball de Anna Wintour fariĝis la plej ekskluziva invito en famulo-tero; la giganta foto-ekspozicio ankras la modkalendaron kaj enspezas monon por la Kostumo-Instituto ĉe la Metropolitena Muzeo de Arto en Novjorko kaj lanĉas ĉiujaran modekspozicion. Parizo ankaŭ nuntempe aranĝas 70-an datrevenan feston de Dior ĉe la Muzeo de Dekoraciaj Artoj. Palmer mem estas la verkinto de libro por la Viktorio & Albert-muzeo en Londono nomita Dior: A New Look, A New Enterprise 1947 -57; la V & A okazigis multajn elventajn modokazaĵojn, inkluzive de Alexander McQueen, Jean Paul Gaultier kaj Missoni.

Kaj prefere ol katalogo de ĉi tiu nova ekspozicio, Palmer produktos alian libron, fokusante sur la Dior-pecoj de la ROM lanĉitaj komence de la venonta jaro. Ilustrite per fotoj filmitaj de oficiala Dior fotisto Laziz Hamani, ĝi nomos Christian Dior: Historio & Modernity,1947-1957, (ROM Press 2018) Por informoj pri prelegserio kaj alia programado rilata al la spektaklo, iru al:

rom.on.ca/en/dior